Trong một bộ hệ thống âm thanh dành cho phòng chiếu phim tại gia, AV Receiver hay AV Processor có cùng chức năng là bộ xử lý đầu não. Đây là thiết bị tiếp nhận tín hiệu âm thanh, hình ảnh từ nguồn phát (online streaming hoặc bluray player), sau đó phân phối đến thiết bị đầu cuối, cụ thể thì tín hiệu hình ảnh sẽ được truyền đến máy chiếu hoặc TV, tín hiệu âm thanh sau khi xử lý thành từng kênh riêng biệt sẽ được truyền đến power ampli để khuếch đại rồi truyền đến loa. Có thể phân biệt sự khác nhau giữa AV Receiver và AV Processor dựa theo kết cấu phần cứng, rất dễ nhìn ra qua việc quan sát bên ngoài cũng như đọc thông số sản phẩm.
AV Receiver
AV Receiver cơ bản có những tính năng kể trên, nhưng có tích hợp thêm power ampli trong cùng một chasis (bộ khung vỏ chứa toàn bộ linh kiện bên trong). Thông thường, giá trị của AV Receiver phụ thuộc vào số lượng kênh power ampli mà nó được tích hợp, ví dụ: AV Receiver cơ bản sẽ có 7 kênh tích hợp, trong khi receiver cao cấp sẽ có 13 kênh tích hợp.
AV Processor
Đúng như tên gọi, AV Processor thuần tuý chỉ có tính năng của một thiết bị tiếp nhận và xử lý tín hiệu, các thiết bị power ampli cần phải được trang bị thêm, với số lượng kênh ampli phụ thuộc vào thiết kế của hệ thống. Giá trị của AV Processor tập trung vào số kênh giải mã native, các yếu tố công nghệ cũng như NDA độc quyền của nhà sản xuất.
Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn AV Receiver hoặc AV Processor + power ampli
Tại sao lại có cả 2 loại thiết bị có cùng chức năng trên thị trường, sử dụng loại nào cho phù hợp? Câu hỏi này không khó để trả lời nếu lần lượt dựa trên 2 yếu tố sau đây:
Ngân sách
Nhìn một cách tổng thể, AV Receiver là sản phẩm nhằm hướng đến những hệ thống âm thanh có ngân sách thấp – trung bình. Đa số các nhà sản xuất AV Receiver hiện nay đều có phân khúc sản phẩm dưới 700$ cho phòng chiếu phim tại gia cơ bản 5.1.2. Đó là còn chưa nói đến những hệ thống “Home theater in a box” tất cả trong một. Ngoài ra, AV Receiver cũng rất đa dạng về cấu hình và thương hiệu, bởi đây là sản phẩm dành cho số đông, với ưu điểm dễ dàng lắp đặt, gọn gàng, và giá tiền phải chăng. Một dự án phòng chiếu phim tại gia có ngân sách dưới 10.000$ chỉ nên sử dụng Receiver.
Hệ thống loa
Trong trường hợp nếu bạn đã chốt được hệ thống loa phù hợp và đang cân nhắc sử dụng AV Receiver hoặc AV Processor, đây chắc chắn là hướng dẫn dành cho bạn.
Thương hiệu loa có sản xuất power ampli không?
Một số thương hiệu loa dành riêng cho thị trường phòng chiếu phim tại gia, mặc dù là mảng thiết bị cho nhu cầu sử dụng cá nhân, nhưng một số nhà sản xuất áp dụng các kỹ thuật của mảng chuyên nghiệp cho hệ thống của mình. Điểm khác biệt của các hệ thống “lai” chuyên nghiệp này là: nhà sản xuất tạo ra thiết bị power ampli tích hợp DSP nhằm tối ưu hoá cho hiệu xuất hoạt động của loa. Cụ thể, tất cả thông số EQ, tần số cắt, phase đều được điều khiển bởi DSP tích hợp bên trong power ampli, kết quả là hệ thống loa hoạt động hoàn hảo, đạt được hiệu suất tối đa, miễn là được cấu hình phối ghép đúng bài.
Đối với các hệ thống như vậy, bạn nên trang bị cả hệ thống power ampli và loa, và sử dụng một thiết bị AV Processor tách biệt để mỗi thiết bị được làm tròn vai chức năng của mình.
Đối với hệ thống loa active, đây là trường hợp tương tự như trên, power ampli đã được tính hợp hoàn toàn bên trong mỗi chiếc loa, và đã được tinh chỉnh tối ưu từ nhà sản xuất. Ngoài ra, hệ thống power ampli tích hợp trên AV Receiver sẽ không sử dụng được với hệ thống loa active.
Đối với thương hiệu chỉ chuyên sản xuất loa (loa passive), điều cần làm đầu tiên là kiểm tra thông số công suất và độ nhạy. Nếu mỗi chiếc loa có độ nhạy cao và không đòi hỏi cao về công suất, bạn hoàn toàn có thể dụng AV Receiver. Nhưng nếu công suất của AV Receiver không đủ đáp ứng với hệ thống loa của bạn, power ampli rời là bắt buộc trong trường hợp này để đạt được chất lượng âm thanh cao nhất.
Hãy đảm bảo rằng từng chiếc loa trong hệ thống của bạn được cấp công suất đủ để đạt được 105dB tại vị trí ngồi xem. Để kiểm tra điều này, cách đơn giản nhất là sử dụng THE CINEMA DESIGNER (phần mềm có tính phí) hoặc thủ công hơn là sử dụng file excel mẫu để tính toán. Tôi có thể cung cấp file excel này miễn phí, hãy liên hệ tôi nếu bạn cần.
Các AV Receiver đáng chú ý hiện tại
Denon AVC-X3800H
Đây là mẫu AV Receiver được trang bị Dirac Live và có giá thấp nhất ở thời điểm hiện tại. Tuy chỉ là Dirac Live Ready (người dùng sẽ phải mua thêm license nếu muốn sử dụng), việc hợp tác với Dirac Live để trang bị lên các sản phẩm AV Receiver phân khúc entry level cho thấy sự tiến bộ vượt bậc của Denon bên cạnh các đổi thủ khác.
Ngoài Dirac Live, Denon AVC-X3800H cũng có thông số rất ấn tượng khi cung cấp đến 11 kênh công suất, 4 cổng preout subwoofer. Một dự án phòng chiếu phim tại gia tầm cỡ nhưng ngân sách không cao, cấu hình 7.4.4 có thể hoàn toàn sử dụng Denon AVC-X3800H làm đầu não chính cho toàn bộ hệ thống.
StormAudio ISR Fusion 20
Dựa trên bộ xử lý immersive sound ISP Elite MK3, AV Receiver đa kênh cao cấp StormAudio ISR Fusion 20 là một bộ xử lý 20 kênh với 16 kênh power ampli, trang bị công nghệ khuếch đại Edge mới nhất do công ty ICE Power của Đan Mạch phát triển.
Với khả năng xử lý 20 kênh độc lập, có thể nói đây là mẫu AV Receiver duy nhất có khả năng cấu hình hệ thống loa lên đến 11.1.8, tương thích với mọi định dạng âm thanh immersive sound: Auro-3D, Dolby Atmos, DTS:X Pro và IMAX Enhanced).
StormAudio ISR Fusion 20 tích hợp sẵn đầy đủ tính năng room correction của Dirac Live, bao gồm cả Bass Control và Active Room Treatment module. Điều này có nghĩa rằng, người sử dụng không cần trả thêm bất kỳ chi phí nào để sử dụng các tính năng của Dirac Live.
Các AV Processor đáng chú ý hiện tại
Lyngdorf MP40
Đây là AV Processor phân khúc cận cao cấp đến từ Lyngdorf Audio, tôi đưa MP40 và danh sách này bởi 1 thứ quan trọng: RoomPerfect. Tôi từng trải nghiệm RoomPerfect, và có thể nói là rất ấn tượng bởi khả năng xử lý mượt mà, thao tác đơn giản nhưng hiệu quả bất ngờ. Chất âm của Lyngdorf Audio mang lại cảm giác tinh tế, dứt khoát và dồn lực đúng lúc, mang lại cảm giác thư giãn khi xem phim thời gian dài.
Thực tế sức mạnh phần cứng của MP40 chỉ có thể xử lý 12 kênh độc lập, nhưng với 16 cổng XLR out, đây không hoàn toàn là mặt hạn chế của mẫu AV Processor mid-end này. Người dùng vẫn có thể tuỳ chọn cấu hình hệ thống lên đến 16 kênh (9.1.6, 7.3.6 hoặc các tùy chọn khác) để tận dụng tối đa nếu đã có sẵn hệ thống loa tương ứng. Nhưng nếu ngân sách cho phép, MP60 với khả năng xử lý 16 kênh native vẫn là sự lựa chọn tốt nhất.
Trinnov ALT16 và Trinnov ALT32
AV Processor của Trinnov chắc chắn phải nằm trong danh sách chú ý đối với các dự án phòng chiếu phim tại gia khân khúc hi-end. Thao tác không hề đơn giản như RoomPerfect, bù lại Trinnov cung cấp khả năng tinh chỉnh sâu vào tận ngóc ngách của âm thanh và hệ thống layout bố trí loa trong phòng. Với 3D micro và Optimizer của Trinnov, bất kỳ hệ thống loa nào cũng đều phát huy hết cỡ, tất nhiên cũng cần đội ngủ triển khai thiết kế cấu hình và cân chỉnh giàu kinh nghiệm.
Gần đây, Trinnov còn đưa ra công nghệ độc đáo mới nhất Wave Forming, hứa hẹn tạo nên tạo nên sự đột phá cho thị trường phòng chiếu phim tại gia với khả năng xử lý âm học chủ động. Wave Forming được giới thiệu lần đầu tiên tại ISE 2023, và đã được trình diễn nhiều nơi trên thế giới. Chắc chắn không lâu nữa, Wave Forming sẽ có mặt ở Việt Nam cùng với một dự án phòng chiếu phim quy mô tầm cỡ.