Thông số kỹ thuật
- Công nghệ DLP LED 0.65 inch 1080p DC3 DMD
- Độ phân giải full HD 1080p
- Độ sáng 1200 Lumens
- Độ tương phản 500,000:1
- Tuổi thọ bóng đèn: 20.000h
- Kích thước màn hình tối đa 300 inchs
Ngoại hình:
Khá lớn so với 1 chiếc máy chiếu truyền thống, và thực sự rất lớn so với 1 máy chiếu LED. Không giống như máy truyền thống dành phần lớn chasis cho phần tản nhiệt, hầu như toàn bộ chasis của HD90 dùng để chứa hệ thống lens rất lớn.
Chất lượng trình chiếu:
- Máy khởi động nhanh kinh ngạc. Gần như tức thì sau khi ấn power.
- Độ sắc nét của máy thật sự đáng nể. Đây là chiếc máy chiếu FullHD có độ nét tốt nhất từ trước đến nay mà Cơn Bão Số từng review. Optoma chắc hẳn đã đầu tư nghiên cứu rất nhiều cho hệ thống lens trang bị cho HD90/91
- Máy chạy rất êm do quạt tản nhiệt không phải hoạt động nhiều cho đèn LED.
- Màu sắc của máy ở chế độ mặc định “out of box” rất tốt. Điểm mạnh của LED là có dải màu cân bằng tuyệt đối giữa 3 màu R G B trong khi đèn UHP chỉ mạnh về màu xanh lá G. Ngoài ra HD90 cũng được trang bị hệ thống quản lý màu CMS (Color Management System) cho phép tinh chỉnh các màu Primary và Secondary, vì thế máy có thể full calibate nhằm đạt hiệu năng tối đa.
- Độ sáng của máy thực sự rất tốt. Thừa sáng cho màn hình 130″ mà Cơn Bão Số sử dụng cho review. Điểm đặc biệt của chiếc máy chiếu này là người dùng có thể tùy chỉnh độ sáng của đèn tùy theo nhu cầu sử dụng. Có thể tăng độ sáng đèn từ 5 – 100 theo bước tăng 5. Với màn hình 130″, Cơn Bão Số sử dụng đèn ở mức 70% để đạt tối ưu về độ sáng/ màu đen. Chỉ những máy chiếu siêu cao cấp truyền thống mới cho phép người dùng điều chỉnh độ sáng thông qua hệ thống manual Iris.
So sánh 2 hình chụp trong điều kiện có đèn và tắt đèn. Khi mở đèn thì hình ảnh vẫn ở mức độ xem chấp nhận được.
Về độ tương phản. Optoma công bố con số kinh ngạc là 500.000:1. Tất nhiên là với sự trợ của Dynamic black (hay là Auto Iris). Tuy nhiên theo nhữg cảm nhận ban đầu thì màu đen của máy rất tốt. Với những phim 21:1 thì hầu như không thể phân biệt được 2 vệt đen trên và dưới màn hình với khung màn hình.
Có thể nói HD90/91 là chiếc máy sẽ làm thay đổi cuộc chơi trên thị trường máy chiếu. Với tuổi thọ đèn lên đến 20.000h và không bị mờ dần theo thời gian, máy chiếu sẽ có thể thành một lựa chọn thay thế khả dĩ cho tivi. Trên thị trường mới chỉ có một vài ông lớn như Digital Projection, Runco hay Sim2 tung ra dòng máy chiếu phim LED, tuy nhiên với mức giá trên mây và độ sáng mới chỉ dùng ở 700-800 lumens thì vẫn chưa phải là sự lựa chọn đáng cân nhắc cho người dùng. Việc Optoma tung ra dòng máy chiếu HD90/91 được toàn thể các fan máy chiếu háo hức chờ đợi. Trên diễn đàn avs đã có vài chục page bàn luận về HD90/91 mặc dù máy vẫn chưa được bán tại thị trường Mỹ.
Việc tung ra máy chiếu LED HD90/91 của Optoma có thể nói là một tin gây chấn động đối với các fan của cinema projector. Các diễn đàn AV nổi tiếng như avs hay hometheatreshark đều dành ra hàng chục trang bàn luận sôi nổi về sản phẩm hot này của Optoma.
Tôi quả thực khá may mắn vì được review máy này khá sớm. Model HD90 khác so với HD91 chủ yếu ở hệ thống lens. Lens của HD90 sử dụng là Wide angle sử dụng cho chiếu gần, vốn thích hợp với điều kiện nhỏ hẹp của phòng chiếu cho thị trường châu Âu và châu Á. Trong khi đó HD91 dự kiến sẽ dùng lens chiếu xa thích hợp cho thị trường bắc Mỹ. Và HD90 cũng có thông số về độ sáng cao hơn HD91, 1200lumens so với 1000lumens của HD91.
Đo đạc thực tế
Tôi chiếu thử ở chế độ Cinema, tắt Dynamic black và các thông số đều ở mặc định. Cảm giác đều tiên là quá hớp về độ nét và màu đen.
Độ nét
Độ nét của HD90 vượt trội so với bất cứ máy chiếu nào mà em đã review, kể cả người anh HD83, Epson 8100, hay Sony HW50 là những máy chiếu được trang bị lens lớn cao cấp. Theo tôi suy đoán thì có 2 nguyên nhân. 1 là hệ thống lens của HD90 rất tốt, lý do khác là do HD90 dùng hệ thống 3LED. So với DLP dùng bánh xe màu thì việc chồng lắp các màu cơ bản khác nhau lên nhau cho một hình ảnh vật thể chuyển động kiểu gì cũng nhòe ít nhiều, dù bánh xe quay nhanh cỡ mấy. Trong khi đó công nghệ 3LCD hay LCoS cũng bị không nét do tạo hình ảnh bằng cách chồng 3 hình ảnh của 3 màu khác nhau lên nhau, nên luôn có hiện tượng lệch ít nhiều giữa 3 hình (not convergence). Sony hay JVC cho phép chỉnh sửa hiện tương không convergence này bằng tính năng điều chỉnh Panel Alignment, nhưng không phải lúc nào cũng giải quyết được triệt để vấn đề. Tôi có một anh khách hàng sử dụng máy Mitsubishi HC9000D là dòng cao nhất của hãng. Máy sử dụng công nghệ LCoS, tuy nhiên trong quá trính vận chuyển từ Mỹ về máy bị lệch panel nên không các nào focus lại cho nét được.
Optoma HD83
Optoma HD90
Độ nét của HD90 tỏ ra vượt trội tại các chi tiết như các ô cửa sổ, hay các quạt thông gió trên tòa nhà cao tầng. Lưu ý là toàn bộ các screenshot bên dưới đều để ở chế độ mặc định cinema.
Màu đen
Về màu đen thì rõ ràng là HD90 hơn hẳn so với các máy chiếu thế hệ trước. Để dễ hình dung tôi chụp 2 hình so sánh giữa HD90, HD83 vốn nổi tiếng là máy chiếu có độ tương phản native rất cao. Lưu ý rằng trong tất cả các review tôi luôn tắt chức năng Auto Iris của máy để có thể test chính xác độ tương phản cũng như màu đen thực native của máy chiếu.
Optoma HD83
Optoma HD90
Với mức đèn ở 70%, gần như rất khó phân biệt giữa 2 vạch đen và khung màn hình. Cũng giống như những lần review trước, tôi rất chú trọng vào khả năng thể hiện màu đen cũng như màu trắng của máy chiếu. Thế nhưng đó không phải tất cả. Chúng ta đều biết là màu đen hay màu trắng tốt đều có khả năng phải đánh đổi bằng độ chi tiết của máy chiếu. Nếu một máy chiếu vừa thể hiện được màu đen nhưng vẫn giữ được độ chi tiết cao thì điều đó quá tuyệt vời. Nó thể hiện máy có độ tương phản cao và khả năng bám greyscale tốt.
Độ chi tiết vùng tối
Tôi tiến hành một loạt những thử nghiệm so sánh giữa HD90 và HD83 (nhà vô địch về độ chi tiết trong vùng tối trong cuộc thi đấu “Clash of the Titans lần trước”)
Các chi tiết trong vùng tối của bộ phim Riddick đều được thể hiện rất rõ và tốt. Độ chi tiết và tương phản trên bề mặt của các phiến đá tỏ ra vượt trội, trong khi đó màu đen vẫn được duy trì ở mức rất cao. Nhờ có được độ tương phản và chi tiết cao, hình ảnh của HD90 rất sâu, cho cảm giác 3 chiều rất tốt.
Optoma HD83
Optoma HD90
Màu da
Với HD90, màu da của Channing Tatum sáng và tự nhiên hơn. Ngoài ra cũng có thể thấy độ chi tiết trên da, tóc, màu đen của hậu cảnh cũng vượt hơn khá nhiều so với HD83.
Optoma HD83
Optoma HD90
Độ sáng, độ chính xác màu và khả năng calibrate
Độ sáng
- Chế độ cinema: 675lumens (12ftL)
- Chế độ bright: 956lumens (17ftL)
Độ sáng của HD90 ở chế độ cinema chưa cân chỉnh là 675lumens. Ở một phòng được kiểm soát đầy đủ, đây là độ sáng tốt cho nhu cầu cinema. Thậm chí khi mở đèn thì hình ảnh vẫn khá tốt khi chiếu trên màn chiếu trắng 140in dùng làm review. Chuyển sang chế độ Bright thì độ sáng tăng lên 956lumens và tất nhiên màu sắc bị lệch nhiều qua màu xanh lá.
Cân bằng màu sau tinh chỉnh
Nhiệt độ màu sau tinh chỉnh
Gamma sau tinh chỉnh
Thông số tinh chỉnh
- R gain: 4
- G gain: 0
- B gain: 0
- R offset: -1
- G offset: 0
- B offset: -1
Việc cân bằng trắng cho HD90 khá đơn giản và dễ dàng, và cũng không phải can thiệp nhiều. Cân bằng trắng giúp tối ưu hóa độ chi tiết, độ chính xác màu của máy chiếu trên toàn bộ thang xám greyscale. Có thể hình dùng việc cân bằng xám giúp đảm bảo 3 thành phần màu cơ bản của máy chiếu R G B luôn cân bằng tại tất cả các độ sáng khác nhau của máy chiếu. Hiện nay hầu hết các máy chiếu đều cho phép cân bằng trắng.
Calibrate nâng cao CMS (Color Management System)
Do được trang bị hệ thống quản lý màu CMS, nên HD90 cho phép calibrate sâu hơn. Cụ thể là tôi có thể hiệu chỉnh 3 màu cơ bản RGB là Red Green Blue và luôn cả 3 màu phụ là CYM (Cyan Yellow Magenta)
Trong các lần review trước, các bước calibrate 1 máy chiếu chỉ dừng ở việc cân chỉnh vùng sáng (contrast), vùng tối (brightness) và cân bằng trắng (greyscale calibrate). Tuy nhiên với HD90 tôi có thể cân chỉnh luôn cả các màu cơ bản để đảm bảo hình ảnh của máy có độ chính xác màu tuyệt đối.
Tôi sẽ bắt đầu bằng một vài khái niệm về việc cân chỉnh màu cơ bản. Tất cả các màu thể hiện bởi máy chiếu đều nằm trong một tam giác màu với 3 đỉnh là 3 màu cơ bản là R G B. Các màu còn lại chỉ là việc pha trộn giữa 3 màu cơ bản này. Mỗi màu cụ thể được xác định bằng 1 tọa độ (x,y) và độ sáng Y. 3 màu cơ bản R G B cũng có tọa độ (x,y) và độ sáng nhất định được quy định bởi các hiệp hội màn hình.
Việc cân chỉnh sẽ giúp đảm bảo đưa 3 màu cơ bản và 3 màu phụ về đúng chuẩn, từ đó đảm bảo cho việc pha trộn các màu khác từ 3 màu cơ bản này cũng chính xác hơn.
Chuẩn quy định cho 6 màu RGBCYM là
| Màu | x | y | Y (độ sáng) |
| R | 0.640 | 0.330 | 0.213 |
| G | 0.300 | 0.600 | 0.715 |
| B | 0.150 | 0.060 | 0.073 |
| C | 0.225 | 0.329 | 0.787 |
| Y | 0.419 | 0.505 | 0.928 |
| M | 0.321 | 0.154 | 0.285 |
| W | 0.312 | 0.329 | 1.000 |
Lưu ý màu trắng có thể pha trộn bởi 3 màu chính hoặc 3 màu phụ.
Nếu pha màu chính thì tỷ lệ sẽ là 21.3% R, 71.5 G và 7.3% B tương ứng với tỷ lệ phần trăm về độ sáng trong ánh sáng trắng (nhìn cột độ sáng Y). Ví dụ đo hình trắng tinh IRE100 có độ sáng Y là 1 thì phải chỉnh R có độ sáng tương ứng là 0.213. Công việc bân giờ chỉ là chỉnh cho 3 màu về các thông số chuẩn. Việc chỉnh ở 1 màu này sẽ ảnh hưởng đến các màu khác vì thế thông thường sẽ không thể chỉnh tất cả các màu chuẩn được mà chỉnh chỉnh sao cho về tổng thể sai lệch ít nhất.
Việc chỉnh màu cơ bản khá phức tạp. Vì thế chỉ nên chỉnh nếu các bác có kinh nghiệm về vấn đề này và được trang bị các thiết bị cần thiết. Vì nếu các màu cơ bản sai thì đương nhiên tất cả các màu còn lại sẽ sai. Các máy cao cấp sẽ cho phép chỉnh màu trong menu của người dùng, và nếu muốn có thể reset lại. Còn các máy thường thì phải vào service menu, chỉnh sai là tèo luôn. Các bác cẩn thận nhé. Vì thế tôi chẳng bao giờ nghịch dại mà vào service menu mà calibrate cả.
Vào CMS của HD90, chúng ta tiến hành chỉnh x, y và Y (brightness) cho từng màu. Việc chỉnh sẽ bao gồm chỉnh và check. Vì như tôi nói chỉnh màu này sẽ ảnh hưởng đến màu kia.
Calibrate CMS Optoma HD90
Đo màu trắng IRE100 làm chuẩn
Tinh chỉnh màu đỏ
Tinh chỉnh màu xanh lá
Tinh chỉnh màu xanh dương
So sánh độ chính xác của 3 màu cơ bản của chế độ mặc định Cinema và sau khi tinh chỉnh ở chế độ User vs Cinema
Cinema
User sau tinh chỉnh R G B
Việc cân chỉnh cải thiện rất đáng kể độ chính xác của các màu cơ bản. Có thể thấy 3 màu cơ bản nằm ở đỉnh tam giác màu đã tiến sát so với chuẩn (tam giác màu trắng là chuẩn). Việc cân chỉnh 3 màu thứ cấp cũng được tiến hành tương tự như 3 màu cơ bản. Tuy nhiên do không đủ thời gian nên tôi không cân chỉnh 3 màu thứ cấp trong lần review này.
Kết luận
Như tôi nói lần trước, HD90 ra đời sẽ làm thay đổi cuộc chơi trên thị trường máy chiếu phim gia đình. Yếu điểm còn lại duy nhất của công nghệ DLP 3LED chỉ còn là độ sáng. Thế nhưng với độ sáng từ 675-956 lumens, HD90 thừa độ sáng cho nhu cầu của home cinema, nếu so với máy chiếu phim được đánh giá cao như Mitsubishi HC4000 có độ sáng ở mức 462 lumens.
Có lẽ việc chuyển qua công nghệ 3LED là một xu thế tương lai không thể tránh khỏi. Tôi dự đoán trong thời gian ngắn sắp tới máy chiếu 3LED sẽ nhanh chóng thay thế máy chiếu dùng đèn truyền thống, cũng giống như TV LED đã làm khi thay thế TV dùng đèn huỳnh quang. Câu hỏi còn lại hiện nay chỉ là khi nào.